Hususna tina basa Kawi anu sok sering dianggo, namung aya perobihan dina susunana anu diluyukeun sareng ejaan kiwari.
adi, hadi; hade, alus
aji; 1, raja, 2. harga, 3. jampe
agni; seuneu
akrama; kawin
aksami; hampura
ala; goreng
angga; 1. daek, nurut; 2. badan, anggahota; 3. gajah.
anggana;awewe, parawan
anggara;1. bentang marich, 2. ngaran poe-3
angkasa; langit, awang-awang
anta; tungtung
antarariksa; awang-awang
ancala; puncak gunung
apsara; pangeusi sawarga lalaki., awewena apsari
ardi; gunung
arga; gunung
aris; alon, leuleuy
arum; seungit
arta; duit
asma; ngaran
asmara; cinta, duriat
asri; resmi katenjona
asta; leungeun; dalapan
asti (esti, hasti, hesti); gajah
astra; jamparing
aswa; kuda
atma; roh
atmaja; anak
bajra; 1. kilat. 2. ibun
bahu; leungeun
baya; bu dipikasieun
bayu; angin
bangawan; walungan
baskara; panonpoe
basuki; salamet
becik; hade, alus
binekas; pinter
busana; perhiasan awak
brangta; kangen (Sono:Red) bawaning ku bogoh
brata; tapa
daha; kahuruan, kaduruk
dahana; seuneu
daya; tanaga hate
daksina; kidul
dana; 1. pamere, panghajat, panghibat, 2. diut pajeg
danawa; terah Danu; buta
danu; cai talaga
danur; gondewa
dara; awewe
darana; sabar, payaan, kaopan
darma; kaadilan, kawajiban suci, jasa suci
dasa; sapuluh
dawa; panjang
depok; patapaan
dewangga; sabangsa sutra
diu; buta, raksasa
dipa; 1. damar, 2,. gajah, 3. pulo
dirada; gajah
dite, ditya; 1. ngaran poe ka 1, 2. panon poe, 3. buta-jurig
diwangkara; panon poe
jaya; menang. unggul, kuat
jaka; budak lalaki
jaladara; reueuk pajeujeut, pihujaneun
jaladri; laut
jana; jelema
janapria; 1. dipikaasih unggal jalma, 2. kamashur
jangga; beuheung
janglar; ngeunah hate, lega pikiran
jata; anyam, untun, jeujeut
jatmika (jatnika); kalawan jeujeuhan
jurit; gelut, perang
juwet; parusing
juwita; menak istri, putri
jomantara; awang-awang
dur-wiksa; sabangsa jurig
dur-jana; jalma jahat
dur-sila; teu nurutkeun aturan
duta; utusan
dri, ardi; gunung
dria; indriya; angen
eka; hiji
esti; gajah
estu; sabenerna
gada; pentung, panggitik
gagana; awang-awang
gambira; dasar ;laut
ganda; seuseungit
gandi; palu, panakol
gandes; rikat tapi lucu
gapura; lawang
garaha; benteng galede (sajarah)
garba; beuteung
gedah; beling, kristal
genta; lonceng
gentur; getol ngulik elmu
gerah; atoh, suka
giri; gunung
guntur; urug, rungkad
gurnita; ngagulusur, ngaguruh
graha; imah
hadian; jalma mulya hate
handaru; aweuhan
hantiga; endog
harja; mahmur. taya kakurang
harta; kabeungharan
hening; teu aya nu ngaganggu
hira, heru; inten
indra; raja
indira; sarap
irawan; mega
kadia; siga, cara, kawas, saperti
kala; waktu
kanda; omong, carita
kandaga; peti tina emas
kania; parawan
kanta; 1. kakasih, 2. beuheung. 3. peta anu niru-niru
kanca; batur
kancana; emas
karia; gawe
karna; ceuli
karta; 1. gawe nu anggeus, 2. aman teu matak sieun
katon; katenjo, katembong
katong; (ka-twang), raja
kendat; pegat
keri; kenca
kidung; tembang (kawih)
kingkin; prihatin
kusuma; kembang, ratu
kuciwa; matak handeueul
komala; sosoca
konta; tumbak
korda; ambek, amarah
ladrang; keris
laga; 1.perang, 2. polah, 3. diadu
laya; paeh, pugur; di tempat
laksana; 1. hasil maksud, 2. hade rupa (kasep, geulis)
lalana; leumpang, pasiar
lantip; surti, seukeut
lara; nyeri
lasmi; geulis
lastari; enggeusan, maot
lemah; taneuh
liman; gajah
lirih; lalaunan
liwung; bingung keur kaedanan
luhung; nya luhur nya agung
loka; enggon, tempat, dunya
madawa; matak cilaka
made; kamar lega tengah imah
made mandala; kamar riungan
madia; tengah-tengah
maha; gede, agung
maja; 1. atmaja, anak, 2. tengah (madya), 3. ngarangkei, 4. boboreh
makara; sato (jurig) laut
malela; waja
mamangsan; kahakanan sato
manda; handap
mandala; 1. riungan, 2. desa nu jauh ka ditu ka dieu
mandra; luar biasa, punjul
manik; sosoca
mantra; ajian, jangjawokan
mantri; pagawe raja
marga; jalan, sabab
margana; jamparing
maruta; angin
marta; 1. cai, 2. tiis, 3. piwuruk, 4. leueuteun Siwa
meneng; cicing
miarsa; ngadenge
mindel; cicing wae
misan; dulur sabrayna, maot sapada harita
mitra; sobat
muksa; paeh
muni; disada
murba; ngereh, ngabawah
murda; sirah
murka; hawek
murti; badan, waruga
murca; paeh
nala; seuneu
nalendra; raja
naraka; seuneu gede
narpati; raja
nata; raja
netra; panon
nirmala; teu aya kotorna
nirwana; yempat nu pangsuai-sucina
niskara; kabeh
niti; perceka, bisa nyekel urusan
nugraha; tanda asih, ganjaran
ong; pun
padma; tarate
padmasana; pangcalikan mangrupa tarate
paduka; selop, sapatu, tarumpah
paksi; manuk
palamarta; bener nu pangbenerna
palastra; paeh
panji; bandera
panca; lima
pancaka; durukan
pancaroba; robahan musim
parta; salamet
parwa; paro, bagian
parwata; gunung
pasa; dijeret, eurad
pawana; angin
pawestri; awewe
perlaya; paeh
perlambang; gambar
puputon; emas bakal bangunan cara putu, kabogoh
pura; karaton
purnama; caang bulan 14
purwa; mimiti, wetan
puspa; kembang
praba; caang beurang
puspita; kembang
praja; pangeusi nagara
prayoga; cuku hade
pramudita; pikabetaheun
prana; napas, angen
prawira; gede wawen, prajurit pinunjul
raga; rorongkong; rarancang
raja; agung, gede
raksa; jaga, urus
raksasa; buta
rama; nu kolot, nu ngurus
ranu; situ, balong. talaga
raras; geulis, alus rupa
ratri; poek peuting
rawi; caang, beurang
reja; alus
rejad; reuwas
resi; pandita
resmi; aya sorotan
rintih; henteu gugup
ririh; lalaunan (lirih), keukeuh
rudira; getih
rukma (rukmi); emas
rucita; sagala bisa
sabda; omong
sadu; beunang diandel
saja; gede
salaka; perak
samadi (semedi); tatapa
samaya; jangji
samakta; sadia kari prak
sambada; alus potongan
sanjata; pakarang
santa; tiis pikir, sareh, teu gugup
santen; sari
santun; kembang
sapta; tujuh
sapta-patala; (diringkes jadi sapatala, dasar bumi tujuh lapis)
sari; kembang
sasmita; imut, isarah
sasra; (sahastra), sarebu
sastra; 1. pakarang, 2. tulisan buku elmu
sata; saratus
satia (satya, saca); satuhu, saenyana
satru; musuh
sawala; parebut paham
seda; paeh
sekar; kembang
sela;batu;seladri;batu gunung
setra; beresih pisan
sida; 1. nu sagalana kajadian, 2. nu sakti, 3. tulus
singa-sana; pandiukan direka sisingaan
sirna; remuk, potong, paeh
siti; taneuh
soma; 1. bulan, 2. ngaran poe nu ka 2
sona; 1. getih, 2. anjing. 3. heran
sri; lineuwih, punjul
suker; susah
sukma; roh
sulaksana; 1. nu mawa bagja, 2. alus, hade potongan, 3. nu kaancikan sipat hade
suma; payah, gering pikir
sumaga; kasep
sungkawa; susah, sedih, prihatin
sura; dewa, wani
surya; panon poe
susila; kapengkuhan, henteu jorang, yeu cawokah
suta; anak
suwarna; emas
swandana; kareta perang
tanaya; anak
tanu; 1. pribadi, 2. londok
tan-pa; henteu aya
tan-sah; henteu pegat
taranggana; (trenggana), bentang
tatit; kilat
teja; cahya nyorot
tejamaya; sinar terang, ngempur
tetes; baseuh
tengen; katuhu
tirta; cai
tisna; nyogok, keras, banget nyeuneu, ngabaranyay
cakra; kikiping
cakrawala; tungtung deuleu
candra; bulan
candrasa; pedang
ceti; emban, parekan
citra; 1. gelap, 2. warna-warna rupana
tresna; asih, nyaah
tri; tilu
tribuana; tilu jagat
tri-wikrama; tilu lengkah
wadana; beungeut
waluya; bisa balik deui, salamet
wana; leuweung
wanda; bangun, potongan, patut
wanadri; leuweung gerotan
wangsa; batur, baraya, turunan
wangsit; (wasit), nu ngabejaan
wanita; awewe
warga; aleuten, golongan, baraya
warta; nu kajadian, beja
warsa; taun
waspada; awas ka nu bisa kajadian
wasis;(wacis), bisa ngira-ngira anu bakal kajadian
wasita; 1. kecap hade, 2. angseu, ambeu, seungitna
wacana; kecap
weda; buku suci Hindu
weni; buuk
wianjana; aksara paeh; h, n, c, r, k, d, t, s, w, l, p, j, ny, m, g, b, ng
wiati; awang-awang
wibawa; 1. teu aya ka kurang, sugih, 2. diturut, digugu
widruma; batu sabak
wiyoga; papisah, kasedihan
wiku; pandita
wikrama; lengkah
wingit; resmi, manis
wira; lalaki, wanian
wiria; kalalakian, wawanen
wisata; leumpang
wukir; gunung
yaksa; buta
yatna; ati-ati
yuda; perang
yogya; beunang di pake, pantes
(Dicutat tina Kandaga; M.A. Salmun)
anggara;1. bentang marich, 2. ngaran poe-3
angkasa; langit, awang-awang
anta; tungtung
antarariksa; awang-awang
ancala; puncak gunung
apsara; pangeusi sawarga lalaki., awewena apsari
ardi; gunung
arga; gunung
aris; alon, leuleuy
arum; seungit
arta; duit
asma; ngaran
asmara; cinta, duriat
asri; resmi katenjona
asta; leungeun; dalapan
asti (esti, hasti, hesti); gajah
astra; jamparing
aswa; kuda
atma; roh
atmaja; anak
bajra; 1. kilat. 2. ibun
bahu; leungeun
baya; bu dipikasieun
bayu; angin
bangawan; walungan
baskara; panonpoe
basuki; salamet
becik; hade, alus
binekas; pinter
busana; perhiasan awak
brangta; kangen (Sono:Red) bawaning ku bogoh
brata; tapa
daha; kahuruan, kaduruk
dahana; seuneu
daya; tanaga hate
daksina; kidul
dana; 1. pamere, panghajat, panghibat, 2. diut pajeg
danawa; terah Danu; buta
danu; cai talaga
danur; gondewa
dara; awewe
darana; sabar, payaan, kaopan
darma; kaadilan, kawajiban suci, jasa suci
dasa; sapuluh
dawa; panjang
depok; patapaan
dewangga; sabangsa sutra
diu; buta, raksasa
dipa; 1. damar, 2,. gajah, 3. pulo
dirada; gajah
dite, ditya; 1. ngaran poe ka 1, 2. panon poe, 3. buta-jurig
diwangkara; panon poe
jaya; menang. unggul, kuat
jaka; budak lalaki
jaladara; reueuk pajeujeut, pihujaneun
jaladri; laut
jana; jelema
janapria; 1. dipikaasih unggal jalma, 2. kamashur
jangga; beuheung
janglar; ngeunah hate, lega pikiran
jata; anyam, untun, jeujeut
jatmika (jatnika); kalawan jeujeuhan
jurit; gelut, perang
juwet; parusing
juwita; menak istri, putri
jomantara; awang-awang
dur-wiksa; sabangsa jurig
dur-jana; jalma jahat
dur-sila; teu nurutkeun aturan
duta; utusan
dri, ardi; gunung
dria; indriya; angen
eka; hiji
esti; gajah
estu; sabenerna
gada; pentung, panggitik
gagana; awang-awang
gambira; dasar ;laut
ganda; seuseungit
gandi; palu, panakol
gandes; rikat tapi lucu
gapura; lawang
garaha; benteng galede (sajarah)
garba; beuteung
gedah; beling, kristal
genta; lonceng
gentur; getol ngulik elmu
gerah; atoh, suka
giri; gunung
guntur; urug, rungkad
gurnita; ngagulusur, ngaguruh
graha; imah
hadian; jalma mulya hate
handaru; aweuhan
hantiga; endog
harja; mahmur. taya kakurang
harta; kabeungharan
hening; teu aya nu ngaganggu
hira, heru; inten
indra; raja
indira; sarap
irawan; mega
kadia; siga, cara, kawas, saperti
kala; waktu
kanda; omong, carita
kandaga; peti tina emas
kania; parawan
kanta; 1. kakasih, 2. beuheung. 3. peta anu niru-niru
kanca; batur
kancana; emas
karia; gawe
karna; ceuli
karta; 1. gawe nu anggeus, 2. aman teu matak sieun
katon; katenjo, katembong
katong; (ka-twang), raja
kendat; pegat
keri; kenca
kidung; tembang (kawih)
kingkin; prihatin
kusuma; kembang, ratu
kuciwa; matak handeueul
komala; sosoca
konta; tumbak
korda; ambek, amarah
ladrang; keris
laga; 1.perang, 2. polah, 3. diadu
laya; paeh, pugur; di tempat
laksana; 1. hasil maksud, 2. hade rupa (kasep, geulis)
lalana; leumpang, pasiar
lantip; surti, seukeut
lara; nyeri
lasmi; geulis
lastari; enggeusan, maot
lemah; taneuh
liman; gajah
lirih; lalaunan
liwung; bingung keur kaedanan
luhung; nya luhur nya agung
loka; enggon, tempat, dunya
madawa; matak cilaka
made; kamar lega tengah imah
made mandala; kamar riungan
madia; tengah-tengah
maha; gede, agung
maja; 1. atmaja, anak, 2. tengah (madya), 3. ngarangkei, 4. boboreh
makara; sato (jurig) laut
malela; waja
mamangsan; kahakanan sato
manda; handap
mandala; 1. riungan, 2. desa nu jauh ka ditu ka dieu
mandra; luar biasa, punjul
manik; sosoca
mantra; ajian, jangjawokan
mantri; pagawe raja
marga; jalan, sabab
margana; jamparing
maruta; angin
marta; 1. cai, 2. tiis, 3. piwuruk, 4. leueuteun Siwa
meneng; cicing
miarsa; ngadenge
mindel; cicing wae
misan; dulur sabrayna, maot sapada harita
mitra; sobat
muksa; paeh
muni; disada
murba; ngereh, ngabawah
murda; sirah
murka; hawek
murti; badan, waruga
murca; paeh
nala; seuneu
nalendra; raja
naraka; seuneu gede
narpati; raja
nata; raja
netra; panon
nirmala; teu aya kotorna
nirwana; yempat nu pangsuai-sucina
niskara; kabeh
niti; perceka, bisa nyekel urusan
nugraha; tanda asih, ganjaran
ong; pun
padma; tarate
padmasana; pangcalikan mangrupa tarate
paduka; selop, sapatu, tarumpah
paksi; manuk
palamarta; bener nu pangbenerna
palastra; paeh
panji; bandera
panca; lima
pancaka; durukan
pancaroba; robahan musim
parta; salamet
parwa; paro, bagian
parwata; gunung
pasa; dijeret, eurad
pawana; angin
pawestri; awewe
perlaya; paeh
perlambang; gambar
puputon; emas bakal bangunan cara putu, kabogoh
pura; karaton
purnama; caang bulan 14
purwa; mimiti, wetan
puspa; kembang
praba; caang beurang
puspita; kembang
praja; pangeusi nagara
prayoga; cuku hade
pramudita; pikabetaheun
prana; napas, angen
prawira; gede wawen, prajurit pinunjul
raga; rorongkong; rarancang
raja; agung, gede
raksa; jaga, urus
raksasa; buta
rama; nu kolot, nu ngurus
ranu; situ, balong. talaga
raras; geulis, alus rupa
ratri; poek peuting
rawi; caang, beurang
reja; alus
rejad; reuwas
resi; pandita
resmi; aya sorotan
rintih; henteu gugup
ririh; lalaunan (lirih), keukeuh
rudira; getih
rukma (rukmi); emas
rucita; sagala bisa
sabda; omong
sadu; beunang diandel
saja; gede
salaka; perak
samadi (semedi); tatapa
samaya; jangji
samakta; sadia kari prak
sambada; alus potongan
sanjata; pakarang
santa; tiis pikir, sareh, teu gugup
santen; sari
santun; kembang
sapta; tujuh
sapta-patala; (diringkes jadi sapatala, dasar bumi tujuh lapis)
sari; kembang
sasmita; imut, isarah
sasra; (sahastra), sarebu
sastra; 1. pakarang, 2. tulisan buku elmu
sata; saratus
satia (satya, saca); satuhu, saenyana
satru; musuh
sawala; parebut paham
seda; paeh
sekar; kembang
sela;batu;seladri;batu gunung
setra; beresih pisan
sida; 1. nu sagalana kajadian, 2. nu sakti, 3. tulus
singa-sana; pandiukan direka sisingaan
sirna; remuk, potong, paeh
siti; taneuh
soma; 1. bulan, 2. ngaran poe nu ka 2
sona; 1. getih, 2. anjing. 3. heran
sri; lineuwih, punjul
suker; susah
sukma; roh
sulaksana; 1. nu mawa bagja, 2. alus, hade potongan, 3. nu kaancikan sipat hade
suma; payah, gering pikir
sumaga; kasep
sungkawa; susah, sedih, prihatin
sura; dewa, wani
surya; panon poe
susila; kapengkuhan, henteu jorang, yeu cawokah
suta; anak
suwarna; emas
swandana; kareta perang
tanaya; anak
tanu; 1. pribadi, 2. londok
tan-pa; henteu aya
tan-sah; henteu pegat
taranggana; (trenggana), bentang
tatit; kilat
teja; cahya nyorot
tejamaya; sinar terang, ngempur
tetes; baseuh
tengen; katuhu
tirta; cai
tisna; nyogok, keras, banget nyeuneu, ngabaranyay
cakra; kikiping
cakrawala; tungtung deuleu
candra; bulan
candrasa; pedang
ceti; emban, parekan
citra; 1. gelap, 2. warna-warna rupana
tresna; asih, nyaah
tri; tilu
tribuana; tilu jagat
tri-wikrama; tilu lengkah
wadana; beungeut
waluya; bisa balik deui, salamet
wana; leuweung
wanda; bangun, potongan, patut
wanadri; leuweung gerotan
wangsa; batur, baraya, turunan
wangsit; (wasit), nu ngabejaan
wanita; awewe
warga; aleuten, golongan, baraya
warta; nu kajadian, beja
warsa; taun
waspada; awas ka nu bisa kajadian
wasis;(wacis), bisa ngira-ngira anu bakal kajadian
wasita; 1. kecap hade, 2. angseu, ambeu, seungitna
wacana; kecap
weda; buku suci Hindu
weni; buuk
wianjana; aksara paeh; h, n, c, r, k, d, t, s, w, l, p, j, ny, m, g, b, ng
wiati; awang-awang
wibawa; 1. teu aya ka kurang, sugih, 2. diturut, digugu
widruma; batu sabak
wiyoga; papisah, kasedihan
wiku; pandita
wikrama; lengkah
wingit; resmi, manis
wira; lalaki, wanian
wiria; kalalakian, wawanen
wisata; leumpang
wukir; gunung
yaksa; buta
yatna; ati-ati
yuda; perang
yogya; beunang di pake, pantes
(Dicutat tina Kandaga; M.A. Salmun)
Tidak ada komentar:
Lebetkeun Komentar Pangersa